لزوم توجه به دغدغه امام خامنه ای در سبک زندگی

زندگی و چگونگی آن، همواره از جمله دغدغه های بشر بوده است ، از این منظر میتوان مبحث سبک زندگی را دارای پیشینه تاریخی طولانی دانست. اما در تلقی جدیدی از آن ، که دارای قدمت کوتاهی می باشد و  امروزه در غرب با عنوان  life style مطرح می باشد ، اغلب منظوراز آن را میتوان  متواترکننده مفهوم «راه و روش زندگی آمریکایی» یا American life style دانست.

به طور کلی مفهوم سبک زندگی ، مفهومی  ذی وجوه و دارای ابعاد مختلفی است که می توان ان را در سه سطح مطالعه کرد:

سطح اول، سطح مطالعه فردی است که به روش ها و آداب زندگی انسانی می پردازد ،در این سطح از سبک زندگی اسلامی ، می توان روایات زیادی را یافت که در منابع  فقهی – روایی ما وارد شده است. درعمده این روایات ، ائمه معصومین علیهم السلام بر اساس نوع نیازمندی ها ، مسائل و سؤالاتی که مردم  با آن مواجه بودند به تبیین آن ها پرداخته و به همه آن ها جواب می‌دادند  ؛ در این زمینه حتی مکتوبات متعددی نیز از علمای اسلامی در باب زندگی و آداب زندگی شخصی  بیان شده است نظیر حلیه‌المتقین مرحوم علامه مجلسی ره ، «احکام العشره» مرحوم شیخ حر عاملی صاحب وسائل الشیعه و یا کتاب مفاتیح الحیاة آیت‌الله جوادی آملی نام برد ، که در ان برای هر مسئله ای که مومن نیاز دارد ،حدیثی آورده شده است.

در نگاه اول این سطح نیازمند ، ساماندهی ، طبقه بندی و قاعده مندی جدیدی هست که کاربردی بوده و برطرف کننده نیازهای نسل کنونی بشر باشد.

اما سوالی که در این سطح مطرح می باشد این است که براستی ایا می توان بسیاری از موضوعات و مسائلی که به عنوان نیاز برای انسان در این عصر مطرح می باشد را با این روایات برطرف کرد به تعبیر دیگر نیاز هایی که در این سطح از روایات برای انسان مطرح و ترسیم شده است می توان به عنوان نیاز برای نسل کنونی قلمداد کرد؟

سوال دیگری که می توان مطرح کرد این است که آیا براستی می توان در کنار نوعی از سبک زندگی شبه مدرنی که امروزه افراد جامعه با آن مواجه هستند ، نیاز هایی که سبک زندگی اسلامی برای ما ترسیم کردند ؛ ایجاد و باز تعریف کرد؟ به تعبیر دیگر نوع مواجهه ما با تضادها و تناقضاتی که احیانا سبک زندگی  شبه مدرن جامعه امروزی ما در برابر سبک اسلامی ایجاد خواهد کرد چگونه خواهد بود؟

با تاملی در سوالات بالا و سوالات زیادی از این قسم پی به این مطلب برده می شود که تغییر در این سطح از سبک زندگی بدون تغیر در سطوح بالاتر سبک زندگی ، چالشی و تقریبا محال می باشد و لذا با اولویت بندی ، باید عمده تمرکز و نیرویی که  در ایجاد سبک زندگی اسلامی به کار گرفته شود در دو سطح بعدی آن باشد.

به این ترتیب درسطح دوم ، مقیاس و واحد مطالعه ما باید بحث سبک زندگی اجتماعی بوده و در سومین سطح، بحث، باید پیرامون تکامل اجتماعی که جایگاهی بالاتر از آن سطح قبلی دارد تمرکز بیابد.

لذا از این منظر می توان دغدغه امام خامنه ای در مبحث سبک زندگی را که با مطرح کردن کلیدواژه‌های مهمی نظیر رفتار اجتماعی، شیوه زیستن، فرهنگ زیستن، خردورزی،اخلاق ، حقوق و از سوی دیگر طرح مکتب و ایدئولوژی در چارچوب کلی مفهوم پیشرفت اسلامی تمدن و در کنارنقد و نفی مفهوم متعارف توسعه  ؛ حاکی از لزوم تمرکز و توجه به دو سطح آخر سبک زندگی دانست.

در آینده سعی خواهد شد به شرط حیات در ابعاد و زوایای سطوح بعدی سبک زندگی اسلامی متمرکز شویم.

 منتشر شده در :

خبرگزاری دانشجو

رجا نیوز

حرف تو

 

 

تغییر در سبک زندگی به مثابه تنگه احد

در سفر پر خیر و برکت  اخیر حضرت امام خامنه ای (مد ظله العالی) به استان خراسان شمالی یکی از راهبردی ترین و کلیدی ترین مطالب مطرح شده  در این سفر ، لزوم باز پرداختن و تغیر در سبک زندگی مردم ایران بود.

ایشان با تاکیید بر اینکه هدف  انقلاب اسلامی ، ایجاد و برپایی تمدن نوین اسلامی است  ؛ سبک زندگی را بخش اصلی ، حقیقی و اساسی این تمدن برشمردند. بر اساس بیانات امام خامنه ای ، برای پی ریزی یک تمدن نوین اسلامی تنها پیشرفت در عرصه سخت افزار تمدنی کافی نبوده بلکه پا به پای آن ، انقلاب اسلامی نیازمند پیشرفت در عرصه های فرهنگی و بعد نرم افزار تمدنی متناسب با اهداف عالیه اسلامی  نیز می باشد . در این مسیر پرهیز از تقلید و اقتباس از تمدن مادی و سبک زندگی غربی از اصول اساسی  تمدن سازی اسلامی باید در نظر گرفته شود.

دانش سبک زندگی را می توان ابزار ی برای کنترل جامعه در نظر گرفت که با توجه به ماهیت نرم و فرهنگی این ابزار در صورت تدوین درست این دانش دیگر نیازی به ابزار های سخت نمی باشد.

شرایط جامعه امروزی ما بگونه ای است که سبک زندگی رایج در ان غربی و یا التقاطی  می باشد که با در نظر گرفتن تولید پذیر بودن و باز تولید پذیر بودن مفهوم سبک زندگی  ، باید کوشید تا با توجه به هویت فردی و اجتماعی جامعه خود که از جمله آن ایمان به غیب است با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی موجود به سبک زندگی مطلوب خود برسیم.

با نگاه عمیق تر طرح مساله لزوم بازنگری در سبک زندگی در شرایطی که کشور در یک جنگ تمام عیار اقتصادی به سر می برد بار دیگر هوشمندی و ذکاوت رهبری فرزانه انقلاب  را به خوبی نماینگری می نماید. به این بیان که تکیه گاه اصلی غرب در این تحریم ها بر این مساله استوار است که این تحریم ها بر ملت ایران فشار آورده و باعث تجدید نظر در سیاست عدم تسلیم مقابل غرب گردد. علت اصلی این فشار نیز سبک زندگی ای است که مردم در شرایط ماقبل شدت گرفتن تحریم ها به آن عادت کرده اند.  به بیان دقیق تر سرنوشت درگیری کنونی این دو جبهه به عقبه  فرهنگی حاکم بر آنها بستگی دارد. بنابر این اگر بتوان در عرصه فرهنگ، سبک زندگی مردم را به نحوی مهندسی کرد که با شرایط جدید تحریمی سازگار باشد، هرگز آن فشار فلج کننده ای که استراتژیست های پنهان غربی از این تحریم ها مد نظر داشتند به دست نخواهد آمد. این مهم همان عقبه فرهنگی طلایی ایست که رهبری عزیز انقلاب در اوج درگیری اقتصادی بر آن انگشت اشارت نهادند. اهمیت این مطلب تا به حدی است که بی جهت نیست اگر «تغییر در سبک زندگی»، «تنگه احد» در گیری کنونی با دنیای غرب خوانده شود. زیرا این جاست که پیروز این میدان تعیین خواهد شد.

 مطلب بیشتر:مهدیه تفکر